Orlando Bloom từng “một bước lên sao” nhờ vai phụ trong siêu phẩm Lord of the Rings

Chọn nghệ sỹ vô danh cho các vai diễn quan trọng có vẻ như là một quyết định mạo hiểm của nhà sản xuất, nhưng một khi kẻ vô danh làm nên chuyện, thì cả ngành công nghiệp phim ảnh được lợi. Các dự án phim thành công, những ngôi sao mới ra đời, các đạo diễn có thêm nhiều lựa chọn casting… Chính vì thế, trong nhiều năm qua, giới làm phim vẫn không ngừng tìm kiếm những gương mặt vô danh cho các dự án mới với hy vọng tìm ra viên ngọc quý trong biển người khát khao nổi tiếng.

Vì sao họ được chọn

Nhắm vai “đinh” cho diễn viên vô danh không phải là không có những bất lợi nhất định. Chắc chắn khán giả sẽ không kéo đến rạp xem phim chỉ vì diễn viên, bởi họ còn chưa có tên tuổi gì, lại thiếu kinh nghiệm diễn xuất. Bù lại, nếu khâu casting được làm tốt, các diễn viên vô danh sẽ trở thành những quân bài đáng giá.

Những gương mặt mới luôn hứa hẹn đem đến luồng gió mới cho màn ảnh vốn đầy rẫy các gương mặt quen thuộc đến nhàm chán. Thực tế, các đạo diễn và nhà sản xuất luôn mong mỏi sự xuất hiện của những diễn viên mới, bởi họ không những hứa hẹn nhiều bất ngờ, mà còn ít tốn kém nữa. Diễn viên vô danh thường không đòi hỏi nhiều, chịu khó trau dồi kỹ năng, lại ít bị xao nhãng vì các dự án quảng cáo hay các scandal. Vì thiếu kinh nghiệm nên họ thường diễn xuất một cách bản năng, nhưng chính điều này lại đem đến sự tươi mới cho các vai diễn mà đôi khi ngay cả những diễn viên nổi tiếng cũng không làm nổi. Có thể ví những gương mặt vô danh như các viên ngọc thô. Những viên ngọc này nếu được mài giũa tỉ mỉ, sẽ tỏa sáng trở thành các ngôi sao màn bạc trong tương lai.

Diễn viên vô danh xuất hiện nhiều ở các dự án phim nhỏ, hoặc phim độc lập, vì các dự án này thường không có nhiều kinh phí để trả cát-xê cao cho diễn viên. Với tinh thần đổi mới, sáng tạo đặc trưng, nhiều phim độc lập không quá chú trọng chuyện thu lời mà tập trung nhiều vào việc chuyển tải ý đồ nghệ thuật của các biên kịch, đạo diễn. Một diễn viên vô danh, thậm chí mới toanh, nhưng lại có ngoại hình hợp vai và chứng tỏ được khả năng diễn xuất sẽ là một lựa chọn khôn ngoan cho các dự án không tham vọng. Thực tế, trước khi trở thành các ngôi sao hạng A, nhiều diễn viên như Hilary Swank, Jake Gylenhaal, Scarlett Johansson, Ellen Page, hay Joseph Gorden-Levitt đã có kinh nghiệm đóng các phim độc lập. Nhiều phim độc lập còn đem lại cho họ các giải thưởng uy tín về diễn xuất.

Nói thế không có nghĩa là các dự án phim có kinh phí vừa hoặc lớn không tìm kiếm các gương mặt mới. Nhiều dự án phim bom tấn còn rất chịu khó lùng diễn viên mới, đặc biệt là các gương mặt trẻ vì đối tượng này giúp tiết kiệm không ít chi phí (vốn đã bị tiêu tốn quá nhiều vào khâu kỹ thuật, kỹ xảo, dàn dựng…). Thêm nữa, nhiều phim hành động, khoa học viễn tưởng chú trọng vào tình tiết gay cấn và kỹ xảo hơn là diễn xuất, vì thế các diễn viên chỉ cần có vẻ ngoài hấp dẫn và diễn vừa tròn vai là đủ.

Trong số các diễn viên (từng) vô danh may mắn được chọn vào vai chính trong các dự án lớn có thể kể đến Daniel Radcliffe và Emma Watson trong loạt phim Harry Potter, Mia Wasikowska trong Alice in Wonderland, Chris Hemworth trong Thor, hay Sam Worthington trong Avatar. Trước khi được giao các vai diễn quan trọng nói trên, những cái tên này đều khá xa lạ đối với khán giả, may lắm thì cũng chỉ được giới làm phim nhớ mặt qua những vai phụ nhỏ.

Ngoài ra, còn khá nhiều diễn viên nổi lên nhờ gây ấn tượng với các vai phụ trong những bộ phim lớn, điển hình như Gemma Arterton vai Bond girl trong Quantum of Solace (Arterton chỉ xuất hiện có vài phút trong bộ phim nhưng vẻ gợi cảm quyến rũ của cô gây ấn tượng khó phai cho khán giả); Orlando Bloom với vai chàng cung thủ lãng tử trong bộ ba Lord of the Rings (thật ra Orlando chẳng cần trổ tài diễn xuất nội tâm gì mấy, vì vẻ đẹp trai lồng lộng của anh đã đủ làm xiêu lòng phái nữ rồi!); hay hai diễn viên tuổi teen Hailee Steinfeld trong True Grit và Saoirse Ronan trong Atonement.

Saorse Ronan bắt đầu nổi tiếng từ năm 13 tuổi với vai phụ xuất sắc trong “Atonement”

Và những ngôi sao ra đời…

Khi các diễn viên vô danh tỏa sáng, họ trở thành các “overnight star” – những ngôi sao sinh ra chỉ sau một đêm. Bỗng chốc, họ liên tục được truyền thông săn đón và các vai diễn quan trọng cứ thế “tự” tìm đến với họ.

Saoirse Roman là một ví dụ điển hình khi cô nàng sớm được vinh danh với một đề cử Oscar nhờ vai diễn đột phá trong Atonement (Chuộc tội) vào năm 13 tuổi. Diễn viên trẻ người Ai-len với đôi mắt xanh biếc gây ấn tượng nhờ diễn xuất nội tâm đáng nể khi vào vai một cô bé vô tình gây ra bi kịch lớn khi cáo buộc người tình của chị gái vào một tội danh mà anh không phạm phải. Sau vai diễn này, Saoirse trở nên nổi tiếng vượt biên giới quê nhà và tiếp tục giành được hàng loạt đề cử và giải thưởng với các vai diễn quan trọng trong The Lovely Bones (Hình hài yêu dấu) hay Hanna. Năm nay vừa tròn 19 tuổi và ngày một xinh đẹp hơn xưa, Saoirse đang là một trong những nữ diễn viên trẻ được kỳ vọng nhất.

Sau “An Education”. Carey Mulligan trở thành cái tên được các đạo diễn săn đón

Carrey Mulligan thì là một trường hợp trưởng thành hơn khi nổi tiếng sau một đêm ở tuổi 24. Với vai chính trong An Education (Bài học), Mulligan gần như ‘một bước lên sao’ khi giành được giải Bafta cho nữ diễn viên chính xuất sắc nhất, cùng các đề cử Oscar, Quả Cầu Vàng.. Vẻ đẹp trong sáng vừa ngây thơ, vừa tinh nghịch đáng yêu của Mulligan khiến cô nhanh chóng trở thành một hiện tượng của điện ảnh Anh Quốc, thậm chí còn được ca ngợi là gợi nhớ huyền thoại Audrey Hepburn thuở nào. Sau An Education, Carey Mulligan cũng tỏ ra khôn ngoan khi không lựa chọn vai diễn trong các phim bom tấn mà tìm đến những kịch bản phim đòi hỏi diễn xuất nội tâm sâu sắc. Cô ít khi gây ồn ào, nhưng hầu như lần nào xuất hiện cũng gây được ấn tượng, giành được vô số đề cử, giải thưởng và nhiều lời ca tụng. Thành công tiếp nối trong các dự án phim như Never let me go, Shame, Drive và gần đây nhất là The Great Gatsby khẳng định vị trí hiện nay của Mulligan không chỉ do may mắn mà có.

Mặc dù hầu hết trường hợp các diễn viên vô danh “một bước lên sao” đều là những nghệ sĩ ở độ tuổi còn trẻ, nhưng đôi khi vẫn xuất hiện “hoa nở muộn” như trường hợp của diễn viên người Áo Christoph Waltz. Khi được đạo diễn người Mỹ Quentin Tarantino “chọn mặt gửi vàng” với vai đại úy Hans Landa thông minh, tàn độc trong bộ phim Inglourious Basterds, Christoph đã ngoài 50 mươi tuổi. Trước Quentin, Waltz vốn là một diễn viên truyền hình ở châu Âu, nhưng sau khi hợp tác cùng vị đạo diễn “quái tính” này, ông đã trở thành một cái tên sáng giá được các đạo diễn điện ảnh săn đuổi. Chỉ trong vòng bốn năm, Waltz hai lần được vinh danh tại giải Oscar ở hạng mục diễn viên nam phụ xuất sắc, lần đầu với Inglourious Basterds và tiếp theo với vai gã săn đầu người tinh quái trong Django Unchained. May mắn đã mỉm cười với Christoph ở một thời điểm khá muộn mằn, nhưng đó là sự tưởng thưởng xứng đáng cho tài năng của ông và mấy chục năm bền bỉ lăn lộn với các dự án phim châu Âu lớn nhỏ.

(Đã đăng trên “Thế giới Điện ảnh” số tháng 7/2013)