“The persistence of memory” by Salvador Dalí.

Một hôm tôi đứng, soi bóng mình dưới

trăng khuya trên dòng sông tịch mịch…

Giá gom được nỗi buồn như lá rụng

Tôi sẽ đốt đi cho khói lên trời

Giá kéo được thành tơ nỗi nhớ

Tôi dệt thành áo mỏng tặng em thôi

Giá mỗi bông hoa chuộc được một lỗi lầm

Tôi sẽ tặng em những bông hoa đẹp nhất

Giá những câu thơ đủ làm hạnh phúc

Suốt cuộc đời tôi sẽ viết cho em

Nhưng rồi hoa chẳng chuộc được lỗi lầm

Nên những câu thơ hóa thành tẻ nhạt

Nỗi nhớ cũng không kéo thành tơ được

Tôi ngồi đốt nỗi buồn mãi chẳng thành tro.

(Giá gom được nỗi buồn – Lương Duyên Tâm)

Đôi khi tôi tìm cách xóa kí ức, giống như người ta vẫn hay dùng một chiếc tẩy nhỏ để xóa những lỗi sai trên giấy.

Nhưng không phải lúc nào cũng thành công.

Những vết bẩn nhạt nhất dễ dàng bị xóa sạch, nhiều khi không để lại bất kỳ một dấu vết nào, như thể chúng chưa bao giờ tồn tại.

Nhưng những vết nhơ đậm nhất nhất chẳng thể nào biến mất hoàn toàn. Chúng để lại những vết hằn không thể nào xóa nổi, hay đôi khi là những nếp gấp trên trang giấy vì chính nỗ lực xóa bỏ ấy của tôi.

Thế nên nhiều lúc tôi chọn cách đơn giản nhất.

Tôi nhét những kí ức đó vào trong góc khuất sâu nhất của lòng mình, giống như khi tôi xé những trang giấy đang viết dở để vứt vào sọt rác, để không bao giờ phải trông thấy chúng nữa. Đó là cách tôi bảo vệ mình khỏi những ký ức mà tôi không còn muốn níu giữ. Cất chúng vào một góc khuất trong lòng tôi và hy vọng một ngày nào đó, chúng sẽ tự biến mất.. 

Tôi vẫn tưởng rằng, càng lớn lên, khả năng tự vệ ấy của tôi càng mạnh mẽ. Tôi vẫn tưởng rằng tôi có thể điều khiển được lòng mình, và cả những ngóc ngách sâu thẳm nhất của hồn tôi. Ừm, cũng dễ thôi. Cứ gạt chúng đi và làm việc khác. Cứ quẳng chúng đi như khi người ta vẫn quẳng đi những thứ rác rưởi ngáng đường ta. Cứ thế phớt lờ, để mọi thứ trôi vào quên lãng.

Nhưng một lúc nào đó, chỉ trong một phút giây, một lời nói, một hình ảnh, một âm thanh dịu nhẹ nhất cũng có thể đánh thức những kí ức tưởng chừng đã rơi vào quên lãng, tưởng chừng đã được “kiểm soát”, khiến chúng bật ra khỏi cái lồng đang kềm giữ chúng, phá vỡ những vách ngăn. Tôi không thể dùng một chiếc chìa khóa để nhốt chúng lại. Tôi mất quyền kiểm soát. Mặc cho những nỗ lực không mệt mỏi, tôi không thể kiềm chế được những kí ức đang ào ạt tuôn chảy trong lòng tôi. Tôi không thể làm điều không thể, bởi vì những kí ức ấy, trong khoảnh khắc, đã nuốt trọn tôi mất rồi. 

Lạ thay là những kí ức.

Lạ thay.

Nhớ về mối quan hệ với một người nào đó trong quá khứ, lạ thay tôi ít nhớ về những kỉ niệm êm đềm tôi đã từng sẻ chia với họ. Hoặc nếu tôi có nhớ, những kỉ niệm ấy cũng chẳng thể nào còn rõ ràng, chi tiết. Mà lạ sao, đọng lại trong tôi chỉ là lí do họ chẳng còn ở bên tôi, chỉ còn trận cãi nhau cuối cùng, chỉ là những lời vô tâm ngốc nghếch bật ra tức thời chẳng thể nào kiểm soát, và cuối cùng, chỉ là nỗi u buồn tiếc nuối khôn nguôi trong lòng tôi.

Đôi khi tôi tưởng tượng mình nằm trên một biển cỏ. Biển xanh mát rượi và mượt mà như lụa, nâng đỡ tôi với những làn sóng dịu dàng cuồng nhiệt. Tựa như những cơn gió nồng nàn trong những chiều mùa đông, chúng có thể cuốn tôi đi trong nỗi trống trải tuyệt vọng không cách nào an ủi, hay đưa tôi chìm vào những xúc cảm ngọt ngào say đắm nhất. Và tôi ngập dần, ngập dần trong những kỉ niệm ngày xưa đó: những đêm ngồi trên mái tôn cùng người bạn thuở thơ ấu ngắm cảnh thành phố lên đèn, những sáng chớm lạnh rảo bước thật mau trên đường vắng, những trưa hè oi ả lang thang trong phố phường xa lạ, những chiều mưa rả rích ngồi nghêu ngao hát bên bạn thân, những tối muộn cùng nhau lên kế hoạch “bỏ trốn”, những đêm gió lạnh luồn vào khe cửa hai nhóc nằm ôm nhau…

Khi tỉnh dậy, tôi ngỡ lòng tôi đã khóc.

Tôi đã mơ những giấc mơ êm đềm, để khi thức dậy mới nhận ra rằng nhiều khi đâu phải thế. Đâu phải chỉ những lỗi lầm quá khứ, những kí ức u buồn ám ảnh, day dứt lòng ta. Mà đôi khi, những kỉ niệm ngọt ngào lại đem tới nhiều tiếc nuối nhất. Và đôi khi, ta trượt chân, lạc bước trong mê cung thẳm sâu đó, để thấy mình rơi mãi, rơi mãi trong những kí ức êm đềm khiến lòng ta đau đớn.

Viết ngày 2/2/2007

I always knew looking back on my tears would bring me laughter, but I never knew looking back on my laughter would make me cry. – Cat Stevens