“Trầm cảm không cầm dao, chọc cho bạn một phát để bạn gục ra chết. Thế thì đã quá dễ. Nó bắt bạn phải sống, để bạn chết từ từ, chết già chết khổ, sống để những người xung quanh hoan hô bạn vì bạn đã chọn cách chết chậm thay vì chết nhanh.”

Mình đi hội chợ sách, gặp cuốn sách này, đọc vài ba trang, thấy hút vào, thế là mua về, rồi đọc thôi. Sách tầm hơn 200 trang, mình nằm đọc mấy tiếng hết vèo luôn. Kể cũng là trường hợp đặc biệt, khi mình mua sách của một tác giả Việt rất trẻ (hình như là 21-22 tuổi) – cô gái có nickname là plaaastic, lại còn làm công việc của một fashion blogger, hay có thể gọi là fashion icon – kiểu nghề mà mình ghét nhất, thậm chí đôi khi còn hơi coi thường, không cho là một nghề (mình “ghét” ngành công nghiệp thời trang vì lỡ đọc quá nhiều về chủ nghĩa tiêu dùng và các thủ đoạn của nó, nên mình dị ứng với các thể loại hàng hiệu hay “biểu tượng” này nọ. Đó chỉ là định kiến cá nhân, nhưng nói vậy để thấy mình không có lý do gì để mua quyển sách này cả. Nhất lại là tự truyện của một người quá phức tạp: trầm cảm kéo dài nhiều năm, có xu hướng tự hủy hoại bản thân bằng nhiều cách từ rạch tay tự sát đến lạm dụng chất kích thích. Tóm lại là một kiểu người mà nếu mình không quen, không biết, mình sẽ nghĩ: một con bé điên rồ (mà đúng là em ấy cũng từng vào viện tâm thần thật).

Nhưng mà, có gì đó ở những trang sách em viết thực sự thu hút mình. Bởi lẽ có những chỗ, em viết đúng quá. Phải là một người đã trải qua và chiêm nghiệm sâu thế nào mới viết được như vậy. Với cả, trầm cảm cũng chẳng có gì xa lạ cả. Như chính em viết, tuy những gì em chia sẻ có vẻ “tiêu cực”, nhưng nhều người vẫn mò vào blog em đọc ngấu nghiến, vì “sự trầm cảm, cảm giác lạc lõng.. là những ngôn ngữ quốc tế.” Mình tuy chưa bao giờ đủ can đảm rạch tay rạch chân, nhưng chán sống thì mình đã trải qua đôi lần. Kiểu như đọc một bài viết về biểu hiện của trầm cảm, người ta liệt kê ra 10 cái gạch đầu dòng thì mình đã thấy mình có 9 triệu chứng rồi, còn mỗi đúng cách rạch chân rạch tay kia là chưa làm thôi (may quá, thế là mình vẫn “bình thường”). Nhưng mỗi khi mình chán sống, thường là có lý do. Ví dụ như muốn một cái gì đó mà không có được, hay có được rồi mà bị cướp mất (chuyện cũng thường thôi nhỉ, khái niệm sở hữu xét cho cùng chỉ có tính chất tạm thời). Thế nên dù mình có chán sống nhiều tháng liên tiếp hay đến cả năm đi nữa, thì mình vẫn có động lực để sống tiếp (vì mình vẫn muốn, mình có khả năng đạt được nếu tiếp tục cố gắng, cho dù mình đã chán phải “cố” lắm rồi). Còn em ấy thì khác: em chẳng thiếu thứ gì nhưng vẫn chán sống. Thế nên em mới tự gọi mình là “Lỗi”, một dạng error của cuộc sống không cách nào lý giải. “Người bình thường” nhìn vào sẽ nói em bị điên, em không biết trân trọng cuộc sống, nhưng người bình thường đâu có bị trầm cảm để mà hiểu những gì người trầm cảm trải qua?

Xã hội xưa và nay luôn thế: con người được mặc định phải coi trọng sự sống, và sống không hẳn chỉ là để cho mình, mà còn là để cho người khác: để báo đáp bố mẹ, chăm sóc người thân, rộng hơn nữa là để đóng góp cho xã hội. Ai không muốn theo quy định này sẽ bị cho là bị điên, là lạc lối, là bệnh cần/phải chữa trị (mà đúng đây là một căn bệnh thật).

Tuy câu chuyện của plaaastic có vẻ rất kinh khủng, nhưng em lại viết với một giọng điệu châm biếm, đôi chỗ hài hước bất ngờ, theo kiểu tự giễu mình giễu người, có lúc lại lồng vào một số kiến thức, số liệu về bệnh trầm cảm và các vấn đề xã hội. Thế nên khi đọc cuốn sách này, dù có những chỗ tưởng như rất tối tăm u ám, nhưng mình lại thấy thích thú, đôi lúc còn buồn cười, giống như là đang tìm hiểu một case study thú vị về tâm lý người trầm cảm vậy. Coi như là đang tìm hiểu về một cách nhìn khác về cuộc sống, thế thôi. Cứ đọc mãi những thứ ai cũng viết, ai cũng thi nhau hô hào, chẳng phải rất chán sao? Mình bây giờ thích đọc mấy thứ tâm lý lắm. Thêm nữa, đây là một cuốn sách có đầu tư: không những nội dung và cách viết của tác giả khá thú vị, mà bìa sách và cách trình bày sách cũng ấn tượng, chứng tỏ một sự tính toán thông minh.

Chỉ có một điều mình không thích ở cuốn sách này: đó là em có vẻ quá tự tin vào bản thân (tự nhận mình giỏi, mình có tài năng, mình nhiều fan hâm mộ), thậm chí là hơi ảo tưởng. Người lớn khó tính rất có thể sẽ thấy khó chịu, dị ứng. Và chắc chắn sẽ có người phê phán em là cổ xúy cho lối sống bê tha, trụy lạc trong giới trẻ (kiểu ở Việt Nam mình nó thế =))). Nhưng thôi em còn trẻ quá, mới ngoài hai mươi, ta gọi là trẻ trâu vậy. Mà ít nhất qua cuốn sách này, mình thấy em cũng có tài kể chuyện thật, nên thôi coi như lượng thứ.